16-5-2013
.jpg)
Μέχρι και την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, δυτικές φαρμακευτικές εταιρίες πραγματοποιούσαν τέστ φαρμάκων σε νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας. Πάνω από 50.000 ασθενείς υποβλήθηκαν σε πειράματα, συχνά χωρίς να το γνωρίζουν, και... πολλοί από αυτούς πέθαναν. Τα ανθρώπινα πειράματα αυτά δεν έχουν ερευνηθεί σε βάθος μέχρι σήμερα παρά το ότι νέα στοιχεία, που αποδεικνύουν τις λάθος κινήσεις, έχουν έρθει στο φως. Η Νικόλ Πρέις ήταν εννέα ετών όταν η μητέρα της πέθανε το 1986. Η γυναίκα είχε καρκίνο του δέρματος, ο οποίος είχε κριθεί αρχικά καλοήθης. Αλλά υπήρχε ένα παράξενο γεγονός το οποίο η Νικόλ δεν είχε καταλάβει: Γιατί οι παππούδες της και ο πατέρας της ρωτούσαν εκείνη την περίοδο τους γιατρούς «γιατί χορήγησαν φάρμακα από την εταιρία φαρμάκων Βεσταποτεκ του Βερολίνου» και γιατί η μητέρα της έγινε εμφανώς χειρότερα στην συνέχεια; Η Πρέις, 37 ετών σήμερα, ακόμη ψάχνει για απαντήσεις. Ακόμη προσπαθεί να καταλάβει τι έκαναν οι γιατροί της Ανατολικής Γερμανίας στην μητέρα της. «Η περίπτωση της μητέρας μου είχε παρουσιαστεί και σε ιατρικές διαλέξεις», δηλώνει στο Spiegel η ίδια, που υποπτεύεται πλέον ότι χορηγήθηκαν φάρμακα στην μητέρα της για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητά τους. «Υπάρχουν τόσα πολλά μυστικά γύρω από τον θάνατό της σε ηλικία μόλις 30 ετών», συνεχίζει εξηγώντας ότι προσπαθεί να αποκτήσει πρόσβαση στους φακέλους και να απαντήσει στα ερωτήματα που την ταλανίζουν:
Ποιό φάρμακο;
Ποιά τεστ;
Ποιές φαρμακευτικές εταιρίες έπαιξαν ρόλο στον θάνατο της μητέρας της;
50.000 «συμμετέχοντες»
Από ότι φαίνεται τουλάχιστον 50.000 άνθρωποι στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας ή αλλιώς Ανατολική Γερμανία, έγιναν αντικείμενο πειραμάτων για την δυτική βιομηχανία φαρμάκων πολλές φορές εν αγνοία τους. Οι κατασκευαστές φαρμάκων, κυρίως από την Δυτική Γερμανία, την Ελβετία και τις ΗΠΑ αξιοποίησαν τα νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας για να πραγματοποιήσουν 600 κλινικούς ελέγχους φαρμάκων που σε περιπτώσεις επέφεραν θανάτους.
Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από άγνωστα μέχρι σήμερα ντοκουμέντα στα οποία απέκτησε πρόσβαση το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Τα ντοκουμέντα αυτά βρίσκονταν στην κατοχή ιδιωτικών γιατρών που τα είχαν πάρει από τα αρχεία του πρώην Υπουργείου Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Στάζι) καθώς και από το Ινστιτούτο για την νομοθεσία περί Φαρμάκων.
Οι δομές στις οποίες έγιναν αυτά τα πειράματα περιλαμβάνουν και διεθνώς γνωστά πανεπιστημιακά νοσοκομεία, όπως το Τσαριτέ στο Ανατολικό Βερολίνο και αρκετά άλλα σε όλη την χώρα όπως στην Δρέσδη, στην Ερφουρτ, στην Χάλε, στην Τζένα και στο Ρόστοκ.
Στην ουσία όλα τα μεγάλα ονόματα της φαρμακευτικής βιομηχανίας είχαν εμπλακεί συμπεριλαμβανομένων των Μπάγερ, Σερινγκ, Χοχστ, Μπεχρινγκερ, Πφιζερ, Σαντοζ και Ρος. Οι βιομηχανίες χορηγούσαν οτιδήποτε παρήγαγαν στα ερευνητικά τους εργαστήρια: φάρμακα χημειοθεραπείας, αντικαταθλιπτικά και φάρμακα για την καρδιά ή και άλλα σκευάσματα απευθείας από το εργαστήριο. Οι επιπτώσεις που μπορεί να είχαν αυτά ήταν άγνωστες ακόμη και στους επιστήμονες.
Τα πειράματα σε ανθρώπους αποτελούν ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της ιστορίας της φαρμακοβιομηχανίας. Η διαδικασία πολλές φορές απαιτούσε θύματα. Αλλά η ιατρική έρευνα εξελίσσεται σε πολύ επικίνδυνη πρακτική όταν η προσπάθεια για οφέλη προς την ανθρωπότητα σκεπάζεται από τον αγώνα για γρήγορα κέρδη. Όταν γίνεται αυτό, οι ερευνητές ξεπερνούν τα όρια που ποτέ δεν πρέπει να καταπατούνται, βάζοντας σε κίνδυνο την υγεία και τις ζωές των ασθενών με στόχο να αυξήσουν τα κέρδη της εταιρίας.
Σήμερα οι φαρμακοβιομηχανίες ευελπιστούν σε ανερχόμενες οικονομίες όπως η Ινδία, η Κίνα και η Ρωσία, όπου θέλουν να τεστάρουν τα καινούρια φάρμακα γρήγορα και ανέξοδα. Τις δεκαετίες του 70 και του 80, όμως, το ιδανικό μέρος για αυτό τον σκοπό ήταν πολύ πιο κοντά: η Ανατολική Γερμανία.
Ο μηχανισμός είναι και σήμερα όμοιος με τον ψυχροπολεμικό. Πολλοί ασθενείς δεν ξέρουν τι τους γράφουν οι γιατροί, οι νομοθέτες στις χώρες – συνεργάτες έχουν απαλλάξει τις βιομηχανίες από τους κανόνες με σκοπό να εξασφαλίσουν το άμεσα απαραίτητο συνάλλαγμα ή την σύγχρονη ιατρική τεχνογνωσία και κριτική στάση από το κοινό δεν υπάρχει.
Οι ευθύνες της Δύσης
Τα πειράματα που έγιναν σε ανθρώπους στην Ανατολική Γερμανία για λογαριασμό των βιομηχανικών της Δυτικής Γερμανίας ακόμη και σήμερα δεν έχουν ερευνηθεί σε βάθος παρά την επικείμενη συζήτηση του θέματος στην γερμανική Βουλή με πρωτοβουλία του κυβερνητικού συνασπισμού των Χριστιανοδημοκρατών και του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατικών. «Η προσπάθεια για αντιμετώπιση του ζητήματος της δικτατορίας στην πρώην Ανατολική Δημοκρατία δεν μπορεί μόνο να αποτελείται από αντιμετώπιση των πράξεων που αποδίδονται στην διαβόητη μυστική αστυνομία της χώρας, την Στάζι», αναφέρεται σε ψήφισμα που κατατέθηκε στην Μπουντεσταγκ. Σύμφωνα με το ίδιο κείμενο, τα φαρμακευτικά πειράματα στα νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας δείχνουν ότι οι εταιρίες της Δυτικής Γερμανίας κέρδιζαν όπως έγινε και με την επιβεβλημένη εργασία στις φυλακές της Αν. Γερμανίας. Οι βουλευτές ισχυρίζονται ότι για τον λόγο αυτό «η κοινωνία και η επιστημονική κοινότητα πρέπει να εστιάσουν κυρίως στις ευθύνες της Δύσης».
Αλλά αυτή είναι μια ευθύνη που οι πρώην επιχειρηματικοί συνεργάτες υπέκρυπταν μέχρι σήμερα. Τα νοσοκομεία είτε δεν είναι πρόθυμα να δώσουν τα αρχεία τους για τα ιατρικά πειράματα σε ασθενείς τους είτε τα έχουν καταστρέψει ήδη. Αυτή ήταν η εμπειρία και της Νικόλ Πρέις όταν ζήτησε να δει τον φάκελο της μητέρας της. Όμως δεν είναι η μοναδική που ενδιαφέρεται.
Οι επικεφαλής της φαρμακευτικής βιομηχανίας είναι ιδιαίτερα απρόθυμοι σε συνεργασία. Τα στοιχεία από τις κλινικές μελέτες είναι αποθηκευμένα στα αρχεία του και όσο περνά από το χέρι ορισμένων διευθυντών εκεί θα παραμείνουν.
«Δεν θέλω να δω τέτοιου είδους έρευνες εδώ», δηλώνει ο Ούρλιχ Βορντερβουλμπεκ, διευθυντής των Ερευνητικών Φαρμακευτικών Εταιριών. «Υπήρχαν ενδείξεις ότι κάτι σκιώδες λάμβανε χώρα», συμπληρώνει τονίζοντας ότι μόνο μια «εξωτερική αρχή» πιθανώς προερχόμενη από το γερμανικό Υπουργείο Εσωτερικών θα πρέπει να αναλάβει την έρευνα.
Όταν ιδιωτικές επιχειρήσεις καλούνται να μιλήσουν για την δράση τους στην Ανατολική Γερμανία ξαφνικά εμφανίζουν αμνησία. «Λοιπόν, αυτό είναι πολύ παλιό ζήτημα», απαντούν τυποποιημένα. Όταν ζητούνται στοιχεία για εργαζόμενοι που είναι σε θέση να δώσουν πληροφορίες λένε ότι δεν εργάζονται πια εκεί, είναι νεκροί ή πάσχουν από άνοια. Κάποιες εταιρίες μάλιστα αρνούνται να μιλήσουν σε δημοσιογράφους γενικά.
Στρατολογώντας τον «ταξικό εχθρό»
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η οδός Φερμπελίνερ στο Πρενζλαουερμπεργκ, μια γειτονιά του τότε ανατολικού Βερολίνου, ήταν το «κάστρο» της αντιπολίτευσης της Ανατολικής Γερμανίας. Ήταν το καταφύγιο των ακτιβιστών για τα πολιτικά δικαιώματα όπως η Μπάρμπελ Μποχλι, η καθολική οργάνωση του Βολφγκανγκ Θιρς, που είναι τώρα αναπληρωτής πρόεδρος της Μπουντεσταγκ. Ήταν επίσης ο χώρος που έκαναν πρόβες πανκ συγκροτήματα όπως το Ρόσα Έξτρα και το Φίλινγκ Μπι, μέλη των οποίων αργότερα έφτιαξαν την μέταλ μπάντα Ραμστάιν.
Άλλοι κάτοικοι είχαν αρχίσει να παρατηρούν ασυνήθιστα πράγματα να συμβαίνουν στην Φερμπελίνερ Στράσε 5. «Δεν είχαμε ιδέα τι γινόταν εκεί αλλά διαφορετικά αυτοκίνητα με πινακίδες της Δυτικής Γερμανίας ήταν παρκαρισμένα απ’ έξω κάθε μέρα» δηλώνει ο Κάρλο Τζόρνταν, μέλος της αντιπολίτευσης που αργότερα έγινε ένας από τους ιδρυτές του Πράσινου Κόμματος στο Ανατολικό Βερολίνο.
Οι ακτιβιστές δεν θα μπορούσαν με κανένα τρόπο να ξέρουν ότι το Υπουργείο Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας είχε νοικιάσει ένα διαμέρισμα στο εν λόγω κτίριο το 1983 που λειτουργούσε ως σημείο συνάντησης με τους δυτικούς. Επισήμως ήταν γνωστό σαν «Συμβουλευτικό Γραφείο για Φάρμακα και Ιατρικές Συσκευές». Σύμφωνα με το επισκεπτήριο, το οποίο μπορεί να αναγνωσθεί και ως το who’s who της δυτικής φαρμακευτικής βιομηχανίας, υπήρχαν εβδομάδες που ακόμη και 40 εκπρόσωποι φαρμακευτικών εταιριών πήγαιναν σε αυτό το γραφείο.
«Τώρα και εσείς μπορείτε να γίνετε ένας από τους πελάτες μας». Αυτά έλεγε τις οποίες χρησιμοποιούσε ο Χοακίμ Πετζολντ, επικεφαλής του Γραφείου, για να «στρατολογήσουν» τους δυτικούς φαρμακοβιομήχανους ή αλλιώς γνωστούς ως τον ταξικό εχθρό της Ανατολικής Γερμανίας. Ήταν πρωτοποριακό: Η θεσμοθέτηση μιας επικερδούς επιχειρηματικής σχέσης.
Έως και 800.000 μάρκα ανά μελέτη
Οι πρώτοι λομπίστες, για χάρη της Μπάγερ και Σέρινγκ, έπρεπε να διαπραγματευτούν διακριτικά με τις επαφές τους στην Ανατολική Γερμανία ώστε να καταφέρουν να πραγματοποιήσουν τεστ σε ασθενείς. Με αυτό τον σκοπό, άνθρωποι του μάρκετινγκ από την Δύση συχνά ταξίδευαν στο εμπορικό πανηγύρι της Λειψίας ήδη από την δεκαετία του 1970 φέρνοντας «δώρα» για τους οικοδεσπότες τους – βάσει παραγγελίας, μεγάλης ή μικρής, που είχε προηγηθεί από τους επικεφαλής των νοσοκομείων της Ανατολικής Γερμανίας. Πολλές από τις ευχές τους γίνονταν πραγματικότητα όχι σε ένδειξη ελεημοσύνης αλλά για επιχειρηματικούς λόγους. Οι εταιρίες δώριζαν υπολογιστές και άλλο εξοπλισμό και επίσης καλούσαν γιατρούς της Ανατολικής Γερμανίας να παρευρεθούν σε πλουσιοπάροχες συναντήσεις στην Δύση.
Αρχής γενομένης το 1983, οι δυτικές εταιρίες ήταν σε θέση πλέον να καταθέτουν τις προσφορές τους σε ένα κεντρικό γραφείο. Κατά την διάρκεια των επισκέψεών τους στην Φερμπελίνερ Στράσε, οι εκπρόσωποι των φαρμακευτικών προσέφεραν στους Ανατολικογερμανούς μέχρι και 800.000 μάρκα για κάθε μελέτη. O Πετζολντ και οι σύντροφοί του στο Υπουργείο Υγείας μάζευαν αυτό το χρήμα για την παραπαίουσα οικονομία της Ανατολικής Γερμανίας. «Σαν νταβατζής, η κυβέρνησή τους πουλούσε τους άρρωστους πολίτες της και εξέδιδε την χώρα σαν εργαστήριο για τα πειράματα της Δύσης», γράφει το Spiegel.
Η κατάσταση του συστήματος υγείας της Ανατολικής Γερμανίας ήταν ένας από τους λόγους που οι πελάτες της Δύσης δεν αντιμετώπιζαν δυσκολίες. Παρόλο που οι γιατροί της Ανατολικής Γερμανίας προσπαθούσαν πολύ για να καινοτομήσουν, οι πολίτες αντιμετώπιζαν τεράστιες λίστες αναμονής για σωτήριες επεμβάσεις και υπήρχε έλλειψη αποτελεσματικών φαρμάκων και θεραπειών.
Ακόμη και ο Λούντβιχ Μεκλινγκερ, τότε υπουργός Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας δεν είχε καμία παραίσθηση. Κρατώντας το χαρτοφυλάκιο από το 1971 έως το 1989 είχε γίνει γνωστός για τις ωμές θέσεις του, τις οποίες δεν έλεγε ποτέ ανοιχτά.
Το 1983 πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση ανάμεσα στους κορυφαίους αξιωματούχους της Ανατολικής Γερμανίας, όπου ο Μεκλινγκερ υπογράμμισε το μέγεθος των προβλημάτων του υγειονομικού συστήματος.
Ο πρώην υπουργός πέθανε το 1994 αλλά σύμφωνα με τα προσωπικά του αρχεία φοβόταν «την τροπή των πραγμάτων μεταξύ γιατρών και ασθενών» ενώ σχολίαζε ότι η Ανατολική Γερμανία «έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τα διεθνή στάνταρ». Η χώρα όντως ήταν πολύ πίσω σε όλα τα σημεία κλειδιά στον τομέα της διάγνωσης και της θεραπείας με γιγαντιαία ποσοστά θνησιμότητας σε όλες τις ηλικίες.
Ο Αλεξάντερ Σαλακ-Γκολοντκοφκσι, ο οποίος συγκέντρωνε δυτικό κεφάλαιο για το καθεστώς με διάφορους τρόπους συχνά έβρισκε μεθόδους για «ενέσεις» χρήματος στα νοσοκομεία. Εκείνα τότε γέμιζαν με γάντια μιας χρήσεως και χειρουργικά εργαλεία με τον τρόπο που οι πολίτες της Ανατολικής Γερμανίας έβλεπαν πορτοκάλια και μπανάνες την περίοδο των Χριστουγέννων.
Αλλά οι προσπάθειές του απείχαν πολύ από το να δώσουν λύση στο σύστημα υγείας. Ο Μεκλιγνκερ, ο Σαλακ-Γκολοντκοφσκι και μια μικρή ομάδα ειδικών συζητούσαν πως μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ήξεραν ότι τα πειράματα σε ανθρώπους ήταν απαραίτητα για να χρησιμοποιηθεί επίσημα ένα φάρμακο και επίσης γνώριζαν ότι το Υπουργείο Υγείας της Δυτικής Γερμανίας είχε ενισχύσει την νομοθεσία γύρω από αυτό το θέμα. Μετά το σκάνδαλο με την θαλιδομίνη το 1960 (που είχε κυκλοφορήσει με την ονομασία Κοντεγκραν) το κοινό ήταν πολύ κριτικό απέναντι στην Δύση και αντιμετώπιζε πολύ πιο σκεπτικά τα πειράματα σε ζώα και σε ανθρώπους.
Οι αξιωματούχοι της Ανατολικής Γερμανίας συμφώνησαν ότι τέτοια προβλήματα δεν θα έπρεπε να υπάρχουν στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Αλλά διαφώνησαν για την διασπορά του χρήματος που θα συνέλεγαν. Ο Σαλακ-Γκολοντκοσφκι ήθελε αρχικά το 60% των εσόδων να πηγαίνει στην εταιρία του, την «Βερολινέζικες Εισαγωγές και Εξαγωγές Γκελεσαφτ», τα κέρδη της οποίας πήγαιναν κατευθείαν στα ταμεία του τότε επικεφαλής της Ανατολικής Γερμανίας, Έρχι Χονεκερ. Ο Μεκλινγκερ ήθελε να δει τα χρήματα να επενδύονται στα οπισθοδρομικά νοσοκομεία του. Μετά από 20 λεπτά η συνάντηση τελείωσε με τον Σαλακ-Γκολοντκοφσκι και τον Μεκλινγκερ να συμφωνούν να μοιράζονται τα λάφυρα στην μέση ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για το άνοιγμα του συμβουλευτικού γραφείου της οδού Φερμπελίνερ.
Πηγή:tvxs.gr
Μέχρι και την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, δυτικές φαρμακευτικές εταιρίες πραγματοποιούσαν τέστ φαρμάκων σε νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας. Πάνω από 50.000 ασθενείς υποβλήθηκαν σε πειράματα, συχνά χωρίς να το γνωρίζουν, και... πολλοί από αυτούς πέθαναν. Τα ανθρώπινα πειράματα αυτά δεν έχουν ερευνηθεί σε βάθος μέχρι σήμερα παρά το ότι νέα στοιχεία, που αποδεικνύουν τις λάθος κινήσεις, έχουν έρθει στο φως. Η Νικόλ Πρέις ήταν εννέα ετών όταν η μητέρα της πέθανε το 1986. Η γυναίκα είχε καρκίνο του δέρματος, ο οποίος είχε κριθεί αρχικά καλοήθης. Αλλά υπήρχε ένα παράξενο γεγονός το οποίο η Νικόλ δεν είχε καταλάβει: Γιατί οι παππούδες της και ο πατέρας της ρωτούσαν εκείνη την περίοδο τους γιατρούς «γιατί χορήγησαν φάρμακα από την εταιρία φαρμάκων Βεσταποτεκ του Βερολίνου» και γιατί η μητέρα της έγινε εμφανώς χειρότερα στην συνέχεια; Η Πρέις, 37 ετών σήμερα, ακόμη ψάχνει για απαντήσεις. Ακόμη προσπαθεί να καταλάβει τι έκαναν οι γιατροί της Ανατολικής Γερμανίας στην μητέρα της. «Η περίπτωση της μητέρας μου είχε παρουσιαστεί και σε ιατρικές διαλέξεις», δηλώνει στο Spiegel η ίδια, που υποπτεύεται πλέον ότι χορηγήθηκαν φάρμακα στην μητέρα της για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητά τους. «Υπάρχουν τόσα πολλά μυστικά γύρω από τον θάνατό της σε ηλικία μόλις 30 ετών», συνεχίζει εξηγώντας ότι προσπαθεί να αποκτήσει πρόσβαση στους φακέλους και να απαντήσει στα ερωτήματα που την ταλανίζουν:
Ποιό φάρμακο;
Ποιά τεστ;
Ποιές φαρμακευτικές εταιρίες έπαιξαν ρόλο στον θάνατο της μητέρας της;
50.000 «συμμετέχοντες»
Από ότι φαίνεται τουλάχιστον 50.000 άνθρωποι στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας ή αλλιώς Ανατολική Γερμανία, έγιναν αντικείμενο πειραμάτων για την δυτική βιομηχανία φαρμάκων πολλές φορές εν αγνοία τους. Οι κατασκευαστές φαρμάκων, κυρίως από την Δυτική Γερμανία, την Ελβετία και τις ΗΠΑ αξιοποίησαν τα νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας για να πραγματοποιήσουν 600 κλινικούς ελέγχους φαρμάκων που σε περιπτώσεις επέφεραν θανάτους.
Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από άγνωστα μέχρι σήμερα ντοκουμέντα στα οποία απέκτησε πρόσβαση το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Τα ντοκουμέντα αυτά βρίσκονταν στην κατοχή ιδιωτικών γιατρών που τα είχαν πάρει από τα αρχεία του πρώην Υπουργείου Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Στάζι) καθώς και από το Ινστιτούτο για την νομοθεσία περί Φαρμάκων.
Οι δομές στις οποίες έγιναν αυτά τα πειράματα περιλαμβάνουν και διεθνώς γνωστά πανεπιστημιακά νοσοκομεία, όπως το Τσαριτέ στο Ανατολικό Βερολίνο και αρκετά άλλα σε όλη την χώρα όπως στην Δρέσδη, στην Ερφουρτ, στην Χάλε, στην Τζένα και στο Ρόστοκ.
Στην ουσία όλα τα μεγάλα ονόματα της φαρμακευτικής βιομηχανίας είχαν εμπλακεί συμπεριλαμβανομένων των Μπάγερ, Σερινγκ, Χοχστ, Μπεχρινγκερ, Πφιζερ, Σαντοζ και Ρος. Οι βιομηχανίες χορηγούσαν οτιδήποτε παρήγαγαν στα ερευνητικά τους εργαστήρια: φάρμακα χημειοθεραπείας, αντικαταθλιπτικά και φάρμακα για την καρδιά ή και άλλα σκευάσματα απευθείας από το εργαστήριο. Οι επιπτώσεις που μπορεί να είχαν αυτά ήταν άγνωστες ακόμη και στους επιστήμονες.
Τα πειράματα σε ανθρώπους αποτελούν ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της ιστορίας της φαρμακοβιομηχανίας. Η διαδικασία πολλές φορές απαιτούσε θύματα. Αλλά η ιατρική έρευνα εξελίσσεται σε πολύ επικίνδυνη πρακτική όταν η προσπάθεια για οφέλη προς την ανθρωπότητα σκεπάζεται από τον αγώνα για γρήγορα κέρδη. Όταν γίνεται αυτό, οι ερευνητές ξεπερνούν τα όρια που ποτέ δεν πρέπει να καταπατούνται, βάζοντας σε κίνδυνο την υγεία και τις ζωές των ασθενών με στόχο να αυξήσουν τα κέρδη της εταιρίας.
Σήμερα οι φαρμακοβιομηχανίες ευελπιστούν σε ανερχόμενες οικονομίες όπως η Ινδία, η Κίνα και η Ρωσία, όπου θέλουν να τεστάρουν τα καινούρια φάρμακα γρήγορα και ανέξοδα. Τις δεκαετίες του 70 και του 80, όμως, το ιδανικό μέρος για αυτό τον σκοπό ήταν πολύ πιο κοντά: η Ανατολική Γερμανία.
Ο μηχανισμός είναι και σήμερα όμοιος με τον ψυχροπολεμικό. Πολλοί ασθενείς δεν ξέρουν τι τους γράφουν οι γιατροί, οι νομοθέτες στις χώρες – συνεργάτες έχουν απαλλάξει τις βιομηχανίες από τους κανόνες με σκοπό να εξασφαλίσουν το άμεσα απαραίτητο συνάλλαγμα ή την σύγχρονη ιατρική τεχνογνωσία και κριτική στάση από το κοινό δεν υπάρχει.
Οι ευθύνες της Δύσης
Τα πειράματα που έγιναν σε ανθρώπους στην Ανατολική Γερμανία για λογαριασμό των βιομηχανικών της Δυτικής Γερμανίας ακόμη και σήμερα δεν έχουν ερευνηθεί σε βάθος παρά την επικείμενη συζήτηση του θέματος στην γερμανική Βουλή με πρωτοβουλία του κυβερνητικού συνασπισμού των Χριστιανοδημοκρατών και του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατικών. «Η προσπάθεια για αντιμετώπιση του ζητήματος της δικτατορίας στην πρώην Ανατολική Δημοκρατία δεν μπορεί μόνο να αποτελείται από αντιμετώπιση των πράξεων που αποδίδονται στην διαβόητη μυστική αστυνομία της χώρας, την Στάζι», αναφέρεται σε ψήφισμα που κατατέθηκε στην Μπουντεσταγκ. Σύμφωνα με το ίδιο κείμενο, τα φαρμακευτικά πειράματα στα νοσοκομεία της Ανατολικής Γερμανίας δείχνουν ότι οι εταιρίες της Δυτικής Γερμανίας κέρδιζαν όπως έγινε και με την επιβεβλημένη εργασία στις φυλακές της Αν. Γερμανίας. Οι βουλευτές ισχυρίζονται ότι για τον λόγο αυτό «η κοινωνία και η επιστημονική κοινότητα πρέπει να εστιάσουν κυρίως στις ευθύνες της Δύσης».
Αλλά αυτή είναι μια ευθύνη που οι πρώην επιχειρηματικοί συνεργάτες υπέκρυπταν μέχρι σήμερα. Τα νοσοκομεία είτε δεν είναι πρόθυμα να δώσουν τα αρχεία τους για τα ιατρικά πειράματα σε ασθενείς τους είτε τα έχουν καταστρέψει ήδη. Αυτή ήταν η εμπειρία και της Νικόλ Πρέις όταν ζήτησε να δει τον φάκελο της μητέρας της. Όμως δεν είναι η μοναδική που ενδιαφέρεται.
Οι επικεφαλής της φαρμακευτικής βιομηχανίας είναι ιδιαίτερα απρόθυμοι σε συνεργασία. Τα στοιχεία από τις κλινικές μελέτες είναι αποθηκευμένα στα αρχεία του και όσο περνά από το χέρι ορισμένων διευθυντών εκεί θα παραμείνουν.
«Δεν θέλω να δω τέτοιου είδους έρευνες εδώ», δηλώνει ο Ούρλιχ Βορντερβουλμπεκ, διευθυντής των Ερευνητικών Φαρμακευτικών Εταιριών. «Υπήρχαν ενδείξεις ότι κάτι σκιώδες λάμβανε χώρα», συμπληρώνει τονίζοντας ότι μόνο μια «εξωτερική αρχή» πιθανώς προερχόμενη από το γερμανικό Υπουργείο Εσωτερικών θα πρέπει να αναλάβει την έρευνα.
Όταν ιδιωτικές επιχειρήσεις καλούνται να μιλήσουν για την δράση τους στην Ανατολική Γερμανία ξαφνικά εμφανίζουν αμνησία. «Λοιπόν, αυτό είναι πολύ παλιό ζήτημα», απαντούν τυποποιημένα. Όταν ζητούνται στοιχεία για εργαζόμενοι που είναι σε θέση να δώσουν πληροφορίες λένε ότι δεν εργάζονται πια εκεί, είναι νεκροί ή πάσχουν από άνοια. Κάποιες εταιρίες μάλιστα αρνούνται να μιλήσουν σε δημοσιογράφους γενικά.
Στρατολογώντας τον «ταξικό εχθρό»
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η οδός Φερμπελίνερ στο Πρενζλαουερμπεργκ, μια γειτονιά του τότε ανατολικού Βερολίνου, ήταν το «κάστρο» της αντιπολίτευσης της Ανατολικής Γερμανίας. Ήταν το καταφύγιο των ακτιβιστών για τα πολιτικά δικαιώματα όπως η Μπάρμπελ Μποχλι, η καθολική οργάνωση του Βολφγκανγκ Θιρς, που είναι τώρα αναπληρωτής πρόεδρος της Μπουντεσταγκ. Ήταν επίσης ο χώρος που έκαναν πρόβες πανκ συγκροτήματα όπως το Ρόσα Έξτρα και το Φίλινγκ Μπι, μέλη των οποίων αργότερα έφτιαξαν την μέταλ μπάντα Ραμστάιν.
Άλλοι κάτοικοι είχαν αρχίσει να παρατηρούν ασυνήθιστα πράγματα να συμβαίνουν στην Φερμπελίνερ Στράσε 5. «Δεν είχαμε ιδέα τι γινόταν εκεί αλλά διαφορετικά αυτοκίνητα με πινακίδες της Δυτικής Γερμανίας ήταν παρκαρισμένα απ’ έξω κάθε μέρα» δηλώνει ο Κάρλο Τζόρνταν, μέλος της αντιπολίτευσης που αργότερα έγινε ένας από τους ιδρυτές του Πράσινου Κόμματος στο Ανατολικό Βερολίνο.
Οι ακτιβιστές δεν θα μπορούσαν με κανένα τρόπο να ξέρουν ότι το Υπουργείο Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας είχε νοικιάσει ένα διαμέρισμα στο εν λόγω κτίριο το 1983 που λειτουργούσε ως σημείο συνάντησης με τους δυτικούς. Επισήμως ήταν γνωστό σαν «Συμβουλευτικό Γραφείο για Φάρμακα και Ιατρικές Συσκευές». Σύμφωνα με το επισκεπτήριο, το οποίο μπορεί να αναγνωσθεί και ως το who’s who της δυτικής φαρμακευτικής βιομηχανίας, υπήρχαν εβδομάδες που ακόμη και 40 εκπρόσωποι φαρμακευτικών εταιριών πήγαιναν σε αυτό το γραφείο.
«Τώρα και εσείς μπορείτε να γίνετε ένας από τους πελάτες μας». Αυτά έλεγε τις οποίες χρησιμοποιούσε ο Χοακίμ Πετζολντ, επικεφαλής του Γραφείου, για να «στρατολογήσουν» τους δυτικούς φαρμακοβιομήχανους ή αλλιώς γνωστούς ως τον ταξικό εχθρό της Ανατολικής Γερμανίας. Ήταν πρωτοποριακό: Η θεσμοθέτηση μιας επικερδούς επιχειρηματικής σχέσης.
Έως και 800.000 μάρκα ανά μελέτη
Οι πρώτοι λομπίστες, για χάρη της Μπάγερ και Σέρινγκ, έπρεπε να διαπραγματευτούν διακριτικά με τις επαφές τους στην Ανατολική Γερμανία ώστε να καταφέρουν να πραγματοποιήσουν τεστ σε ασθενείς. Με αυτό τον σκοπό, άνθρωποι του μάρκετινγκ από την Δύση συχνά ταξίδευαν στο εμπορικό πανηγύρι της Λειψίας ήδη από την δεκαετία του 1970 φέρνοντας «δώρα» για τους οικοδεσπότες τους – βάσει παραγγελίας, μεγάλης ή μικρής, που είχε προηγηθεί από τους επικεφαλής των νοσοκομείων της Ανατολικής Γερμανίας. Πολλές από τις ευχές τους γίνονταν πραγματικότητα όχι σε ένδειξη ελεημοσύνης αλλά για επιχειρηματικούς λόγους. Οι εταιρίες δώριζαν υπολογιστές και άλλο εξοπλισμό και επίσης καλούσαν γιατρούς της Ανατολικής Γερμανίας να παρευρεθούν σε πλουσιοπάροχες συναντήσεις στην Δύση.
Αρχής γενομένης το 1983, οι δυτικές εταιρίες ήταν σε θέση πλέον να καταθέτουν τις προσφορές τους σε ένα κεντρικό γραφείο. Κατά την διάρκεια των επισκέψεών τους στην Φερμπελίνερ Στράσε, οι εκπρόσωποι των φαρμακευτικών προσέφεραν στους Ανατολικογερμανούς μέχρι και 800.000 μάρκα για κάθε μελέτη. O Πετζολντ και οι σύντροφοί του στο Υπουργείο Υγείας μάζευαν αυτό το χρήμα για την παραπαίουσα οικονομία της Ανατολικής Γερμανίας. «Σαν νταβατζής, η κυβέρνησή τους πουλούσε τους άρρωστους πολίτες της και εξέδιδε την χώρα σαν εργαστήριο για τα πειράματα της Δύσης», γράφει το Spiegel.
Η κατάσταση του συστήματος υγείας της Ανατολικής Γερμανίας ήταν ένας από τους λόγους που οι πελάτες της Δύσης δεν αντιμετώπιζαν δυσκολίες. Παρόλο που οι γιατροί της Ανατολικής Γερμανίας προσπαθούσαν πολύ για να καινοτομήσουν, οι πολίτες αντιμετώπιζαν τεράστιες λίστες αναμονής για σωτήριες επεμβάσεις και υπήρχε έλλειψη αποτελεσματικών φαρμάκων και θεραπειών.
Ακόμη και ο Λούντβιχ Μεκλινγκερ, τότε υπουργός Υγείας της Ανατολικής Γερμανίας δεν είχε καμία παραίσθηση. Κρατώντας το χαρτοφυλάκιο από το 1971 έως το 1989 είχε γίνει γνωστός για τις ωμές θέσεις του, τις οποίες δεν έλεγε ποτέ ανοιχτά.
Το 1983 πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση ανάμεσα στους κορυφαίους αξιωματούχους της Ανατολικής Γερμανίας, όπου ο Μεκλινγκερ υπογράμμισε το μέγεθος των προβλημάτων του υγειονομικού συστήματος.
Ο πρώην υπουργός πέθανε το 1994 αλλά σύμφωνα με τα προσωπικά του αρχεία φοβόταν «την τροπή των πραγμάτων μεταξύ γιατρών και ασθενών» ενώ σχολίαζε ότι η Ανατολική Γερμανία «έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τα διεθνή στάνταρ». Η χώρα όντως ήταν πολύ πίσω σε όλα τα σημεία κλειδιά στον τομέα της διάγνωσης και της θεραπείας με γιγαντιαία ποσοστά θνησιμότητας σε όλες τις ηλικίες.
Ο Αλεξάντερ Σαλακ-Γκολοντκοφκσι, ο οποίος συγκέντρωνε δυτικό κεφάλαιο για το καθεστώς με διάφορους τρόπους συχνά έβρισκε μεθόδους για «ενέσεις» χρήματος στα νοσοκομεία. Εκείνα τότε γέμιζαν με γάντια μιας χρήσεως και χειρουργικά εργαλεία με τον τρόπο που οι πολίτες της Ανατολικής Γερμανίας έβλεπαν πορτοκάλια και μπανάνες την περίοδο των Χριστουγέννων.
Αλλά οι προσπάθειές του απείχαν πολύ από το να δώσουν λύση στο σύστημα υγείας. Ο Μεκλιγνκερ, ο Σαλακ-Γκολοντκοφσκι και μια μικρή ομάδα ειδικών συζητούσαν πως μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ήξεραν ότι τα πειράματα σε ανθρώπους ήταν απαραίτητα για να χρησιμοποιηθεί επίσημα ένα φάρμακο και επίσης γνώριζαν ότι το Υπουργείο Υγείας της Δυτικής Γερμανίας είχε ενισχύσει την νομοθεσία γύρω από αυτό το θέμα. Μετά το σκάνδαλο με την θαλιδομίνη το 1960 (που είχε κυκλοφορήσει με την ονομασία Κοντεγκραν) το κοινό ήταν πολύ κριτικό απέναντι στην Δύση και αντιμετώπιζε πολύ πιο σκεπτικά τα πειράματα σε ζώα και σε ανθρώπους.
Οι αξιωματούχοι της Ανατολικής Γερμανίας συμφώνησαν ότι τέτοια προβλήματα δεν θα έπρεπε να υπάρχουν στην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Αλλά διαφώνησαν για την διασπορά του χρήματος που θα συνέλεγαν. Ο Σαλακ-Γκολοντκοσφκι ήθελε αρχικά το 60% των εσόδων να πηγαίνει στην εταιρία του, την «Βερολινέζικες Εισαγωγές και Εξαγωγές Γκελεσαφτ», τα κέρδη της οποίας πήγαιναν κατευθείαν στα ταμεία του τότε επικεφαλής της Ανατολικής Γερμανίας, Έρχι Χονεκερ. Ο Μεκλινγκερ ήθελε να δει τα χρήματα να επενδύονται στα οπισθοδρομικά νοσοκομεία του. Μετά από 20 λεπτά η συνάντηση τελείωσε με τον Σαλακ-Γκολοντκοφσκι και τον Μεκλινγκερ να συμφωνούν να μοιράζονται τα λάφυρα στην μέση ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για το άνοιγμα του συμβουλευτικού γραφείου της οδού Φερμπελίνερ.
Πηγή:tvxs.gr
Σχόλια