Τα ψυχολο-γλυκά αποτελέσματα ενός ωραίου έργου στο Σχολείο της Φυλακής

1-7-2011

Τα ψυχολο-γλυκά αποτελέσματα ενός ωραίου έργου στο Σχολείο της Φυλακής

Η Ιωάννα Ν. Τριπερίνα, Ψυχολόγος στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στις Φυλακές Ελεώνα Θηβών, κάνει τον απολογισμό του project «Συνταγές από την Κατασκήνωση» που έφεραν εις πέρας με επιτυχία οι εκπαιδευόμενες κρατούμενες κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011.

Οι συνταγές από την κατασκήνωση είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας των εκπαιδευόμενων του ΣΔΕ Φυλακών Ελεώνα Θηβών, των εκπαιδευτών και της κοινότητας. Μιας συνεργασίας που πέτυχε εξ ολοκλήρου. Για μας που ζήσαμε αυτή την προσπάθεια ξέρουμε ότι πέτυχε γιατί θυμόμαστε τη γεύση που μας άφησαν τα γλυκά και αλμυρά παρασκευάσματα, τόσο ως διαδικασία, όσο κι ως αποτέλεσμα. Όλοι όσοι συμβάλλαμε σε αυτή την προσπάθεια είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό.

Αν κρίνω από τα λόγια των εκπαιδευόμενων του σχολείου μας για τις συνθήκες της καθημερινότητάς τους στη φυλακή, θα υποθέσω ότι τα γλυκά στη φυλακή έχουν μια δόση πικρίλας, ενώ στα αλμυρά λείπει το αλάτι. Δεν τα διαλέγουν οι ίδιες, τους τα προσφέρουν όποτε θέλουν σύμφωνα με το πρόγραμμα, τα ετοιμάζουν οι αρμόδιοι, τα μοιράζονται στο ίδιο τραπέζι ή στον ίδιο χώρο με συγκρατούμενες που δεν έχουν καλές σχέσεις, αν τα αφήσουν στο ψυγείο για να τα φάνε αργότερα, το πιθανότερο είναι να μην τα βρουν γιατί κάποια άλλη θα τους τα έχει πάρει… Πώς να ευχαριστηθείς έτσι ένα γλυκό ή ένα αλμυρό;

Στο σχολείο της φυλακής αλλάξαμε τους όρους. Τις συνταγές τις πρότειναν οι ίδιες οι εκπαιδευόμενες κρατούμενες. Οι ιδέες τους βασίστηκαν στις μνήμες από την προγενέστερη της φυλακής ζωής τους. Οι μνήμες κουβαλάνε μαζί τους αρώματα, γεύσεις, εικόνες, συναισθήματα. Η Ελένη μας έλεγε ιστορίες από τα γλυκά που έφτιαχνε στο μεζεδοπωλείο της για να κερνάει τον κόσμο αφού είχαν τελειώσει το φαγητό τους «με απλά υλικά, εύκολα, γρήγορα και φτηνά κάνεις τον άλλο να γλυκαίνεται και να μην σε ξεχνάει».

Η Δώρα έβαζε τα υλικά στη μεγάλη γαβάθα και ανακάτευε με σιγουριά. Το ίδιο είδα μια μέρα να κάνει και η Αουρόρα, έβγαζε τα βουτυράκια ένα ένα και τα έριχνε σε ένα ταψί. Δεν κατάλαβα γιατί είχε ατομικές συσκευασίες βουτύρου και τις άδειαζε υπομονετικά μία μία. Είχα μείνει να την κοιτάζω, το έκανε με τόσο προσήλωση. [Εκείνη τη μέρα είχε πάρει ένα κακό μαντάτο. Μακάρι το γλυκό να την γλύκαινε, κι εκείνη και όλες τους, γιατί από κακά μαντάτα στη φυλακή, ουκ ολίγα.] Αν σκεφτούμε ότι στη φυλακή έχεις λίγες ευκαιρίες να δημιουργείς, τότε η παρασκευή ενός εδέσματος παίρνει άλλο νόημα. Είναι μια ευκαιρία δημιουργίας που σου θυμίζει ίσως το σπίτι σου. Τη μαμά σου που σου το έφτιαχνε, ή τα παιδιά σου που τους το έφτιαχνες. Η Δώρα είναι μαμά, η Αουρόρα είναι κορούλα της μαμάκας της. Είναι καλό να ξυπνάνε τέτοια συναισθήματα. Κι αν πονάνε λίγο, είναι γλυκός ο πόνος.

Θυμάμαι τη Χρυσούλα που μοίραζε τα γλυκά ή τα τυροπιτάκια σε όλες. Με ένα γλυκό χαμόγελο «ορίστε, πάρτε ένα». Θυμάμαι που γκρίνιαζε μετά αν κάποια έπαιρνε περισσότερα από ένα. Στη φυλακή είμαστε γκρινιάρηδες. Μήπως έξω είμαστε λιγότερο; Οι άλλοι τα κάνουν συνήθως χειρότερα από ό,τι εμείς. Το ‘χει ο άνθρωπος αυτό το χούι και τα χούγια σε συνθήκες κράτησης χειροτερεύουν. Ας είναι – αγαπάμε τους ανθρώπους με τις αδυναμίες τους, τους κάνουν πιο χαριτωμένους.

Η Λεντιόνα έτρωγε απολαμβάνοντας. Έκανε και παρατηρήσεις εάν δεν ήταν κάτι όπως της άρεσε. Καλές είναι οι παρατηρήσεις, διορθωνόμαστε, βελτιωνόμαστε. Πάντα υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει διαφορετικά ή καλύτερα. Η Λεντιόνα κερνούσε και τις φίλες της που παρακολουθούσαν στον ίδιο χώρο το πρόγραμμα για την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας. Όπως στο σπίτι… φτιάχνεις ένα γλυκό και κερνάς τους φίλους που σε επισκέπτονται.

Η Νικολίνα θέλει να έχει νόημα αυτό το project, όπως όλα. Μπορεί κάποιοι να συμμετείχαν πιο πολύ σε αυτό γιατί τους αφορούσε περισσότερο η μαγειρική και η ζαχαροπλαστική. Οι άλλοι, όπως όλοι εξάλλου, θέλουν να στείλουν τα μηνύματά τους με αυτό το project.

• Τι κι αν έχουμε απλά υλικά, εμείς φτιάχνουμε θαυμάσια πράγματα και σας τα προτείνουμε. Έχουμε περίσσεια μάθησης στο σχολείο μας, μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι και σε εσάς.

• Τι κι αν δεν έχουμε όρεξη, τρώγοντας έρχεται η όρεξη.

• Τι κι αν νιώθουμε μόνες, με τις συνταγές μας που θέλουμε να τις μοιραστούμε μαζί σας, γινόμαστε παρέα σας, σας συντροφεύουμε στα τραπέζια σας και στις δικές σας κατασκηνώσεις, εσάς εκεί έξω.

• Επειδή νιώθουμε μόνες, σας προσκαλούμε στη δική μας κατασκήνωση. Με πολλούς τρόπους μπορείτε να έρθετε κοντά μας. Αναζητήστε τους.

Το αποκορύφωμα του project έγινε το Πάσχα που συνεργάστηκαν ΟΛΟΙ οι συμμετέχοντες στο σχολείο – τέσσερις τάξεις με τους εκπαιδευτές τους – και έφτιαξαν το Πασχαλινό τραπέζι. Ήταν τόσο πολύχρωμο και τόσο χαρούμενο, τόσο όμορφο το αποτέλεσμα που θα το θυμάμαι για πάντα, όπως και τα χαμογελαστά πρόσωπα των κοριτσιών που συμμετείχαν και συνέφαγαν τόσο όμορφα εκείνη την ημέρα, οι τσιγγάνες, οι αλλοεθνείς, οι Ελληνίδες, όλες ανεξαιρέτως. Για αυτό το τραπέζι, όπως και για όλα τα παρασκευάσματα, η ΧΕΝ Θήβας ήταν εκείνη που πρόσφερε τα υλικά. Εδώ έχουμε μια διαφορετική εκδοχή της κοινωνικής προσφοράς. Σου ζητώ αυτό που χρειάζομαι και μου το προσφέρεις. Εσύ νιώθεις τη χαρά της προσφοράς και εγώ την ευγνωμοσύνη της αποδοχής. Μαθαίνω να προσφέρω αυτό που έχουν ανάγκη οι άλλοι και μαθαίνω να δέχομαι αυτό που μου προσφέρουν, να λέω ευχαριστώ, να είμαι ευγνώμων. Η συναλλαγή με αυτούς τους όρους είναι πολύ εκπαιδευτική για όλους.

Είμαστε ευγνώμονες στο διευθυντή του σχολείου Κλήμη Πιρουνάκη που εμπνέει και καθοδηγεί, στους εκπαιδευτές του σχολείου, και ιδιαίτερα στην Αργυρώ Καραμούζη και στη Μαργαρίτα Καλαιτζάκη, στις κυρίες της ΧΕΝ Θήβας, σταθερές υποστηρίκτριες της φυλακής, που προσέφεραν τα υλικά, σε όλες τις εκπαιδευόμενες, σε όλους όσοι συμμετείχαν με τον ιδιαίτερο τρόπο του ο καθένας.

Τις συνταγές από την κατασκήνωση μπορείτε να τις βρείτε σε ειδική έκδοση που θα είναι έτοιμη σύντομα. Ζητήστε τη από το σχολείο της φυλακής.

Καλό καλοκαίρι σε όλους!

Ιωάννα Ν. Τριπερίνα

Ψυχολόγος

Πηγή exeisminima.gr

Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Φυλακών Ελεώνα Θηβών

Σχόλια